Και ξαφνικά μπήκαν στη ζωή μας λέξεις όπως πανδημία, χρόνος επώασης, ύποπτο κρούσμα, μολυσματικότητα. Αρχικά νομίσαμε ότι όλα αυτά συμβαίνουν κάπου αλλού, με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζουμε όλες τις κακές ειδήσεις – συμβαίνουν μόνο στην τηλεοπτική οθόνη. Τις παρακολουθούμε και έπειτα συνεχίζουμε κανονικά τη ζωή μας. Αυτή η κατάσταση όμως αγγίζει τις ζωές μας άμεσα και ισχυρά. Αγγίζει το παρόν και το μέλλον μας. Σε αυτές τις στιγμές η Ιστορία κινείται σε δύο άξονες.
Ο πρώτος άξονας είναι αυτός της εκλεγμένης (ή μη, όπως στην Κίνα και αλλού) ηγεσίας μιας χώρας. Θα περιοριστώ στην Ελλάδα. Οι περισσότεροι φρονούν ότι η Κυβέρνηση κινήθηκε αποφασιστικά και έγκαιρα. Έλαβε μέτρα πρωτόγνωρα για καιρό ειρήνης. Θυμίζω πχ ότι τα κέντρα διασκέδασης ήταν ανοικτά ακόμη και κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Οι δε ιεροί ναοί της καθ’ ημάς Εκκλησίας λειτουργούν αδιαλείπτως στον τόπο αυτό για σχεδόν 20 αιώνες! Ο Πρωθυπουργός εκλέγεται για να σηκώνει το βάρος των δύσκολων αποφάσεων τις κρίσιμες στιγμές, όταν δεν υπάρχει περιθώριο για μακρόσυρτες αναλύσεις, αλλά οι καιροί επιτάσσουν Δράση. Φαίνεται ότι κερδίζουμε αυτό το στοίχημα. Μάλιστα, φαίνεται ότι η “μικρή” Ελλάδα βρίσκεται πιο μπροστά από άλλες χώρες, όπως η Μ. Βρετανία ή οι ΗΠΑ, οι οποίες στέκονται μέχρι τώρα διστακτικά μπροστά στην ανάγκη λήψης σκληρών μέτρων αναλογιζόμενες πιθανώς το οικονομικό κόστος.
Ο δεύτερος άξονας είναι αυτός των πολιτών. Η οξύτητα του φαινομένου απαιτεί πλήρη συμμόρφωση προς τις οδηγίες που προέρχονται από τις αρμόδιες αρχές – εν προκειμένω από την ιατρική κοινότητα, η οποία εισηγείται προς την Κυβέρνηση τα αναγκαία μέτρα. Αυτό που πρακτικά μας ζητήθηκε είναι να περιορίσουμε τις μετακινήσεις και επαφές μας, ώστε να επιβραδυνθεί ο ρυθμός μετάδοσης της νόσου στην κοινότητα. Αν απλωθούν τα κρούσματα του ιού σε μεγαλύτερη χρονική περίοδο, τότε οι έχοντες ανάγκη νοσηλείας τ α υ τ ό χ ρ ο ν α θα είναι ευκολότερο να νοσηλευτούν στις κλίνες των νοσοκομείων μας. Διαφορετικά, η ζήτηση κλινών θα είναι πολύ μεγαλύτερη των υπαρχουσών και οι γιατροί μας θα αναγκαστούν να παίξουν το ρόλο της “φυσικής” επιλογής, διαλέγοντας ποιοι ασθενείς θα καταλάβουν μια κλίνη ΜΕΘ και ποιοι όχι.
Αυτή λοιπόν είναι η σκηνή του δράματος. Πρωταγωνιστές εμείς, οι πολίτες. Έχουμε εκείνους που πειθαρχούν πρόθυμα ή απρόθυμα. Μένουν σπίτι, περιορίζουν κοινωνικότητες, δεν αδειάζουν τα ράφια από χαρτιά υγείας και αντισηπτικά. Έχουμε εκείνους που η δουλειά τους, τους εκθέτει σε αναπότρεπτο κίνδυνο: γιατροί, νοσηλευτές, φαρμακοποιοί, σώματα ασφαλείας, στρατός, αλλά και εργαζόμενοι σε μέσα μεταφοράς, φούρνους, εμπορικά. Σεβασμός! Και τέλος, έχουμε κι εκείνους που δεν σηκώνει “ζυγό” ο τράχηλος τους. Υποτιμούν τραγικά τον κίνδυνο που διατρέχουν οι ίδιοι αλλά και οι γύρω τους, αδυνατώντας να κατανοήσουν την έκταση και τη σοβαρότητα του προβλήματος. Γεμίζουν τα καφέ, τις παραλίες και τους ναούς (προτού κλείσουν), συνωστίζονται σε υπαίθρια μπαρ και πηγαίνουν να πάρουν λίγο καθαρό αέρα στο βουνό σε ομάδες των 10-15 ατόμων. Καρναβάλια – στην κυριολεξία.
Το γνωστό ελληνικό παράδοξο: ικανοί για το καλύτερο και για το χειρότερο. Πολλές φορές την ίδια ώρα ή από τους ίδιους ανθρώπους.
Η ώρα να εντάξουμε ξανά, και να τιμήσουμε ως κοινωνία, την έννοια της ατομική Ευθύνης έφτασε. Ποιος θα ολιγωρήσει;