ΕΦΗΜΕΡΑ: Χριστουγεννιάτικες μυρωδιές

Πρωινό Χριστουγέννων. Λιακάδα. Είναι Χριστούγεννα ή Πάσχα ; Στην Αθήνα τουλάχιστον, δε θα ήταν εύκολο να πει κανείς με σιγουριά. Στο βάθος, η θάλασσα στραφταλίζει με αναίδεια. Υπάρχει εκεί, άλλοτε σαν πρόκληση και άλλοτε σαν αγκαλιά, από πάντα. Μας ξεπερνά.

Βγαίνω με το ποδήλατο. Έχω ανάγκη να καθαρίσει το μυαλό μου. Η σωματική κόπωση και η ευεξία που ακολουθεί βοηθούν. Οι δρόμοι έρημοι. Που και που συναντώ κάποιον άλλον ποδηλάτη ή γονείς με τα μικρά παιδιά τους που έχουν βγει να μαζέψουν λίγο ήλιο. Μετακίνηση #6 για όλους μας. Περνάω από μικρούς δρόμους με πολυκατοικίες, όμορφες μονοκατοικίες, βίλες με ψηλή περίφραξη. Ρίχνω κλεφτές ματιές σε κήπους με περιποιημένο γκαζόν, πλάκες, μια πισίνα στο βάθος. Αραιά και που, σπίτια παλιά, κακοσυντηρημένα. Κάποια κακόγουστα.Φορτωμένα ή γυμνά. Μηδέν άγαν.

Η προσοχή μου στο δρόμο, ιδίως όταν βγαίνω από τα μικρά δρομάκια στους μεγάλους κάθετους δρόμους που κόβουν σαν μαχαίρι την αττική γη και οδηγούν στους μεγάλους χειμάρρους των λεωφόρων. Είναι σαν Κυριακή. Ανηφόρες, κατηφόρες. Τα πόδια αρχίζουν να κουράζονται. Το βλέμμα μπροστά. Δεν σκέφτομαι τίποτα. Αυτό δεν ήταν το ζητούμενο ; Καθώς παίρνω μια στροφή, μια μυρωδιά κάπου από τα αριστερά – πού ακριβώς ; – έρχεται στα ρουθούνια μου. Είναι Χριστούγεννα, γιορτή, μεσημεριάζει πια, οι άνθρωποι ετοιμάζουν το γιορτινό τους γεύμα. Λαχανοντολμάδες ; Ίσως. Τι λέει εκείνο το έθιμο – το περιτύλιγμα με λάχανο θυμίζει τα σπάργανα, τις φασκιές του νεογέννητου Χριστού. Πιο κάτω, νέες μυρωδιές – ψητό στο φούρνο, αρνάκι; Χοιρινό δεν είναι το παραδοσιακό έδεσμα των Χριστουγέννων στην Ελλάδα; Εννοώ, πριν την εισβολή της γαλοπούλας. Κάποιοι άλλοι ετοιμάζουν κάρβουνα. Γιατί όχι; Η μέρα είναι θαυμάσια για ένα barbeque στην αυλή. Το βλέμμα παραμένει στο δρόμο, αλλά η σκέψη πετάει σε γιορτινά τραπέζια με μαγειρέματα από μαμάδες, γιαγιάδες, φίλες, ερωμένες, συζύγους. Δεν μοιάζει και πολύ πολιτικά ορθό αυτό… Εντάξει, συμμετείχαν και οι μπαμπάδες, παππούδες, φίλοι, σύζυγοι. Καλύτερα τώρα;

Σκέφτομαι ότι κάτι λείπει όμως. Πού είναι οι φωνές, τα γέλια, τα πειράγματα; Πού είναι οι παιδικές τσιρίδες, τα κλάματα, οι διαφωνίες για τα πολιτικά και τις ομάδες; Πού είναι οι ετοιμασίες μικρών και μεγάλων για τη γιορτή; Τα καινούρια ρούχα και παπούτσια πού θα φορεθούν; Πού είναι το μεγάλο τραπέζι με το καλό σερβίτσιο και με τους συγγενείς που βλέπεις μόνο τις γιορτές; Πού είναι η θεία που ρωτάει την ανηψιά με το κολλητό φόρεμα και το μικροσκοπικό εσώρουχο να διαγράφεται, πότε επιτέλους θα νοικοκυρευτεί ; Πού είναι ο κουνιάδος που βρήκε επιτέλους κάποιον να του αναλύσει τα πλεονεκτήματα της ψησταριάς με υγραέριο συγκριτικά με το κάρβουνο; Πού είναι η μεγαλο-θεία που θυμάται με απερίγραπτη νοσταλγία τους κουραμπιέδες που κάποτε τους έφτιαχναν με αγνό βούτυρο και ολόκληρο, παρακαλώ, αμύγδαλο; Λείπουν όλοι αυτοί – λείπει όλο αυτό. Το κλίμα της γιορτής που όσοι είχαμε την ευλογία και τύχη να ζήσουμε, δεν το ξεχνάμε ποτέ. Λείπουν οι άνθρωποι μας. Με παρηγορεί κάπως η σκέψη ότι τουλάχιστον είναι στα σπίτια τους. Κάποιοι άλλοι είναι μονίμως απόντες, “εις το μεγάλο Τίποτε επιστραμένοι απ’ τη ζωή”.

Με τούτο και με ‘κείνο, έφτασα χωρίς να το καταλάβω πίσω στο σπίτι. Μια μυρωδιά χοιρινού στην κατσαρόλα με σέλινο με τραβάει απ’ τα ρουθούνια. Το τραπέζι είναι σχεδόν έτοιμο. Πάω να βοηθήσω. Και του χρόνου όλοι μαζί!